کاربرد پروبیوتیک ها و پری بیوتیک ها در پزشکی و دندانپزشکی

پروبیوتیک‌ها ریز سازواره های زنده‌ای هستند که در صورت مصرف به میزان کافی، اثرات سودمندی بر روی سلامتی میزبان خود دارند. پروبیوتیک‌ها توانایی مهار میکروب‌های بیماری‌زا را داشته و هم‌چنین بر روی بیان ژن­های ویرولانس آن‌ها مؤثرند. امروزه مطالعات نشان داده‌اند که پروبیوتیک­ها سبب کاهش بیماری­های تورم مزمن روده، پیشگیری و درمان بیماری‌زاهای مولد اسهال،انتروکولیت نکروز دهنده، عفونت‌های دستگاه ادراری- تناسلی و عفونت‌های ناشی هلیکوباکتر پیلوری می‌شوند. باکتری­های مولد اسیدلاکتیک قادر به استقرار در جایگاه­های اتصال باکتری­های بیماری‌زا در دستگاه گوارش بوده و از اتصال آن‌ها جلوگیری می­نمایند. همچنین ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎی ﺿﺪﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ متعددی مانند ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﻮﺳﯿﻦها، اسیدهای آلی مختلف و بیوسورفاکتانت­ها ﺗﻮﻟﯿﺪ می‌کنند. امروزه  پژوهشگران  از پروبیوتیک­ها برای جلوگیری از تولید و حذف بیوفیلم استفاده نموده‌اند، به عنوان مثال لاکتوباسیلوس پلانتاروم اثر بازدارندگی بر تولید علائم مولکولی، هموسرین لاکتون و تولید الاستاز در  سودوموناس آئروژینوزا  را دارد. هم‌چنین توانایی سویه­ های مختلف لاکتوباسیلوس در مهار سوارمینگ و فعالیت آنزیم اوره آز پروتئوس­ ها به اثبات رسیده است. علاوه بر این اثر مهاری باکتریوسین  لاکتوباسیلوس پلانتاروم بر روی بیوفیلم و مقاومت آنتی‌بیوتیکی سراشیا مارسنس و تأثیر بیوسورفاکتانت لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس بر روی تشکیل بیوفیلم سویه‌های استرپتوکوکوس موتانس مشخص‌ شده است. پری­بیوتیک­ ها، عناصر تغذیه­ ای غیرقابل هضم ­اند که باعث افزایش تعداد و فعالیت باکتری­ هایی با تعداد محدود در کلون می ­شوند. یک پری­ بیوتیک باید باعث بهبود رشد بیفیدوباکتریوم­ و باکتری­ های مولد اسیدلاکتیک شود. پری‌بیوتیک‌ها می توانند بر روی اثر ضدمیکروبی پروبیوتیک­ ها اثر افزاینده داشته باشند. در این راستا می‌توان نتیجه گرفت که پروبیوتیک­ ها را می­توان برحسب نوع بیماری و عامل به وجود آورنده آن بیماری به‌تنهایی یا به همراه آنتی‌بیوتیک‌های مربوطه و پری­بیوتیک ­های خاص هریک از آن‌ها به کار برد و با توجه به مکانیسم­ های عملکردی متنوع پروبیوتیک­ ها و متابولیت­ های تولید شده توسط آن‌ها، از بیان ژن­ های عامل ویرولانس میکروب­ ها جلوگیری نمود.